Χρόνιος Βήχας

12 Ιανουαρίου, 2024

Posted by    Αικατερίνη Κυπρούλη M.D. Χειρουργός Ωτορινολαρυγγολόγος

Όλοι μπορεί να εμφανίσουν βήχα σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Τα υγιή άτομα βήχουν για προστασία, για να καθαρίσουν την αναπνευστική οδό από ουσίες που ερεθίζουν τους πνεύμονες, όπως ο καπνός ή κάτι που καταπίνουν στραβά. Ο βήχας μπορεί επίσης να είναι σύμπτωμα ορισμένων παθήσεων, όπως η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) ή η γρίπη.

Ως χρόνιος, χαρακτηρίζεται ο βήχας που διαρκεί περισσότερο από οκτώ εβδομάδες και συμβαίνει χωρίς τα εξής συμπτώματα: αιμόπτυση, συριγμός που δεν μπορείτε να αλλάξετε, σημαντικό λαχάνιασμα, απώλεια βάρους, αδυναμία, υπνηλία και πόνος.

Μπορεί να έχετε χρόνιο βήχα ως σύμπτωμα μιας άλλης πάθησης, μεταξύ των οποίων το άσθμα, η ρινίτιδα (μύτη βουλωμένη, κνησμώδης ή που “τρέχει”), ΧΑΠ ή διάμεση πνευμονοπάθεια (interstitial lung disease, ILD). Παρόλο που αυτό μπορεί να εξηγήσει τον λόγο που έχετε βήχα, όταν ο βήχας συμπίπτει με μια άλλη πάθηση, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ξεχωριστά.

• Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση
• Φλεγμονή στην αναπνευστική οδό
• Χρόνια βρογχίτιδα του καπνιστή
• Οπισθορρινική καταρροή
• Κακοήθειες των βρόγχων και πνευμόνων
• Φάρμακα
• Αυτοάνοσα νοσήματα
• Μεταλοιμώδης επίμονος χρόνιος βήχας
• Καρδιακή ανεπάρκεια
• Αρρυθμίες
• Ψυχογενής βήχας

Στα άτομα με χρόνιο βήχα, υπάρχουν ορισμένα πράγματα που μπορούν να προκαλέσουν κρίση βήχα όπως:

• Ερεθιστικές ουσίες, όπως καπνός, αρωματισμένα προϊόντα και ρύπανση
• Αλλαγές στη σωματική άσκηση
• Ζεστό ή κρύο περιβάλλον, μετακίνηση σε διαφορετικό περιβάλλον, όπως βγαίνοντας από το σπίτι σε μια κρύα ημέρα
• Ομιλία ή τραγούδι
• Κατάκλιση
• Πρωινή έγερση
• Φαγητό

• Επίμονο γαργάλισμα στο στήθος και τον λαιμό
• Αίσθημα ερεθισμού ή φαγούρας μέσα στο στήθος και τον λαιμό
• Βράγχος της φωνής ή άλλο είδος φωνητικού προβλήματος
• Ένα αίσθημα ότι ο λαιμός είναι φραγμένος
• Μια περίεργη γεύση στο στόμα
• Απώλεια αισθήσεων (συγκοπή από βήχα)
• Ακράτεια (προβλήματα ελέγχου της ουροδόχου κύστης και του εντέρου)

- Αν ο βήχας σας διαρκεί πάνω από 3 εβδομάδες και ακόμα περισσότερο αν ξεπερνάει τις 8.
- Αν παρατηρήσετε κάποια αλλαγή στα χαρακτηριστικά του βήχα, δηλαδή αν ξαφνικά έχετε φλέματα ή βήχετε πιο συχνά.
- Αν ο βήχας συνοδεύεται, από αίμα πυρετό, δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή άλλα συμπτώματα.
- Αν έχετε κάποιο προϋπάρχον νόσημα, όπως καρδιολογικό ή πνευμονολογικό, καθώς μπορεί να σχετίζεται με το βήχα.
- Αν ανήκετε σε κάποια από τις ευπαθείς ομάδες (καπνιστές, καρδιοπαθείς, ηλικιωμένους, πνευμονοπαθείς) και έπειτα από 2-3 ημέρες δεν υπάρχει βελτίωση.

Ο χρόνιος βήχας έχει τεράστιο αντίκτυπο στην ποιότητα της ζωής και μπορεί να προκαλέσει αρκετά προβλήματα όπως:

• διαταραχές του ύπνου
• πόνος στην αναπνοή
• άγχος-στρες και αίσθημα ανησυχίας
• θλάσεις μυών και κατάγματα πλευρών

Η αιτία του χρόνιου βήχα είναι πολλές φορές δύσκολο να βρεθεί, ενώ απαιτείται η συνεργασία πολλών ιατρικών ειδικοτήτων όπως παθολόγου, πνευμονολόγου, καρδιολόγου, ΩΡΛ, ακτινολόγου. Κάποιες βασικές εξετάσεις που απαιτούνται είναι:

• Ακτινογραφία Θώρακα
• Σπιρομέτρηση πρίν και μετά βρογχοδιαστολή
• Αξονική Τομογραφία Θώρακα
• Αξονική Τομογραφία σπλαχνικού κρανίου (για τον έλεγχο των παραρρινίων κόλπων).
• Βρογχοσκόπηση
• Καρδιολογικές Εξετάσεις
• Γαστροσκόπηση - ph - μετρία

Η θεραπεία για να έχει επιτυχία πρέπει να κτυπά την αιτία.

Συνεπώς εάν ο βήχας οφείλεται σε άσθμα χορηγείται αντιασθματική αγωγή, σε λοιμώξεις χορηγείται αντιβίωση, σε παλινδρόμηση αντιόξινα, σε οπισθορινική καταρροή, τοπικά ρινικά σπρέυ, σε μεταλοιμώδη βήχα αντιφλεγμονώδ,η για καταπολέμηση της υπερευαισθησίας των αεραγωγών. Φυσικά στη περίπτωση κακοήθειας δίνεται η ενδεικνυόμενη θεραπεία.

Για να χαρακτηριστεί ένας βήχας ψυχογενής θα πρέπει να αποκλειστεί οποιαδήποτε άλλη παθολογική αιτία. Η αντιμετώπιση του πολλές φορές χρειάζεται αξιολόγηση της ψυχολογικής κατάστασης του ασθενή.